Door Raymond Taams - Haar deelname aan de televisietalentenjacht ‘Idols’ in 2002 was traumatisch geweest voor Nelleke Pan uit Spijkenisse. “Je ziet eruit als een verkoopster in een kledingzaak voor oudere dames, en je kunt gewoon niet zingen”, had juryvoorzitter Henk-Jan Smits op de nationale tv tegen de pas achttienjarige Nelleke gezegd.

Stiknerveus was ze vijf minuten daarvoor een ruimte in het Van der Valk-hotel te Ridderkerk binnengeleid, waar professionals uit de muziekindustrie achter een grote tafel zaten. De auditie ging voorbij in een roes. In de uitzending zag ze zichzelf ‘Express yourself’ van Madonna vertolken met een gezicht alsof ze met tweehonderd kilometer per uur een smalle tunnel werd ingeschoten. Beschaamd huilend keek ze met haar moeder en oma op de bank naar het programma. ‘Drie miljoen kijkers voor Idols’, lazen ze de volgende dag op internet. Gezien haar pestverleden op de middelbare school besloten Nelleke’s ouders hun dochter enkele weken binnen te houden.

Artiest worden was van jongs af aan Nelleke’s droom. Zingen en dansen deed ze graag en vaak voor haar ouders en jongere broer. Opa en oma van moederskant waren er ook altijd bij, het was een wat benauwend gezin, vrienden kwamen er nauwelijks over de vloer. Zo extravert als ze thuis was, zo verlegen gedroeg Nelleke zich op school. Als puber zat ze meestal in haar eentje op haar kamer te fantaseren dat ze Madonna was.

Hele biografieën van de Queen of Pop verslond ze, waaruit ze voor zichzelf het beeld construeerde dat haar idool in het echte leven ook superonzeker en teruggetrokken was. Pas op het podium veranderde Madge in het nietsontziende seksuele wezen uit de videoclips, geloofde Nelleke. Zolang zijzelf nimmer buiten het ouderlijk huis optrad, kon ze blijven denken dat hetzelfde voor haar gold. Hier maakte de Idols-auditie op ruwe wijze een einde aan.

Drie weken na het debacle durfde Nelleke weer de trein naar Utrecht te nemen, waar ze de lerarenopleiding aardrijkskunde deed. Passie voelde ze niet voor haar toekomstige beroep, de studie was een idee geweest van pa en ma. “Leraar zijn geeft zekerheid, en aardrijkskunde is het enige vak waarvoor je ruime voldoendes haalde op de havo”, redeneerden ze. Slechts een handvol studiegenoten bleek haar televisieoptreden gezien te hebben. “Dapper dat je het durfde hoor”, zeiden ze tijdens de lunchpauze, verder leek het ze weinig te interesseren. Omdat Nelleke tegen het voorjaar nog steeds niet naar het winkelcentrum in Spijkenisse kon zonder te worden nageroepen en uitgelachen, ging ze op kamers in Utrecht. Ook verbrak ze, onder invloed van een psycholoog, het contact met haar familie. ‘Hier, in de anonimiteit van de grote stad, zonder jullie invloed, kan ik eindelijk worden wie ik echt ben’, schreef ze in een brief naar huis.

Moeilijke maanden volgden. Nelleke deed auditie bij een studentenkoor, maar werd afgewezen. Ze troostte zichzelf met de gedachte dat Madonna’s aankomst in New York, begin jaren tachtig, ook allesbehalve vlekkeloos verliep. Talloze afwijzingen kreeg zij te verwerken voordat ze in 1984 doorbrak met ‘Holiday’. Toch was het lastig om je Madonna te voelen in het alledaagse Utrecht van 2003. Soms, wanneer ze op een stralende ochtend met een kartonnen beker McDonald’s-koffie over de Lange Viestraat richting Oudegracht liep, beving dat optimistische Amerikaanse haar. Dan zag ze zichzelf bij wijze van spreken de eerstvolgende trein naar Hilversum pakken, en het kantoor van een platenbaas binnenstormen met de mededeling dat ‘The next big thing’ hier voor hem stond. Tegen de avond, fietsend door het halfdonker richting de hoge flats van het Tuindorp-West Complex, was er weinig over van deze energie. Thuisgekomen trof ze meestal huisgenoot Peter-Paul, een magere biologiestudent met hardnekkige acne, in de gezamenlijke keuken aan.

Tien mensen woonden er op Nelleke’s afdeling. Alma, die genderstudies deed en zeer actief was binnen de Utrechtse SP, huurde de kamer naast haar. Iedere woensdagavond zat de woonkamer tjokvol SP’ers, die bier dronken en zware shag rookten. Eerst vond Nelleke het een viezig, luidruchtig gezelschap, maar omdat ze zich ‘s avonds steeds verlorener voelde, vroeg ze of ze een keer mocht aanschuiven. ‘Zekers’, antwoordde Alma met Brabantse tongval. Ongemakkelijk posteerde Nelleke zich tijdens de eerstvolgende bijeenkomst met een flesje Heineken op de leuning van de bank. Naast haar zat Iwan, een gezette veertiger met grijze krullen in een zwart Slayer-shirt. “We zoeken een gitarist voor onze band, ken jij toevallig muzikanten?”, begon Iwan een gesprek. Onmiddellijk gingen haar gedachten naar ‘The Breakfast Club’, de New Yorkse waveband waarin Madonna eind jaren zeventig korte tijd drumde. “Gitaristen ken ik niet, maar mag ik eens komen kijken bij jullie repetitie?”, vroeg Nelleke.

Vervolg morgen...