Jim Terlingen - En weer kan ik iets over m'n geliefde Vismarkt schrijven, de plek waar ik groot ben geworden. Ongelofelijk hoe dat kleine stukje Utrecht toch bol staat van de geschiedenis. En er komt zelfs iedere keer wat bij. Afgelopen zondag werd er nog een struikelsteentje gelegd.

Op een meter afstand van dat gedenksteentje bevindt zich een hek met bovenop letters - 'Paleis Lofen' - en een kroontje, precies tussen nummers 17 en 18. (Ook deze versieringen en de grote steen op de grond ervoor zijn trouwens recente geschiedenis, want die waren er nog niet toen ik er woonde.)

Linksonder het steentje (omcirkeld) en rechts het hek. Foto: JT

Wat áchter dat hek zit, is een poortje. En als je daar doorheen loopt, sta je ineens tussen de resten van een heus paleis. Dat fungeerde in de elfde en twaalfde eeuw als onderkomen voor de koningen en keizers van het Heilige Roomse Rijk wanneer zij bisschopstad Utrecht bezochten.

En - dat maakt het deze dagen zo bijzonder - dat paleis is de plaats waar op 2 juni 1122 Utrecht stadsrechten kreeg. De bewoners van Utrecht werden op die dag door keizer Hendrik VI bevestigd in hun privileges en er werden nieuwe voorrechten, waaronder tolrechten, aan toegevoegd. 

In mijn tijd daar (1966-1991) werd er wel eens wat over de verborgen geschiedenis in onze kelders gezegd, maar Utrecht was er nog niet aan toe er iets mee te doen. Het poortje bood toen toegang tot een fietsenkelder.

Hoe anders is het nu. Op het Domplein is er het sprankelende 'Dom Under' en de organisatie daarachter ontsluit nu ook de resten van dit paleis. Deze donderdag, inderdaad precies 900 jaar geleden, zijn daar de eerste rondleidingen onder de noemer ‘Tijdreis Paleis Lofen’. 

Projectleider Tijn Pieren was vorig jaar zo vriendelijk me een preview te geven. Het was toen al bijzonder. Ik betaal binnenkort een tientje om binnen te komen en ga gauw kijken hoe de rondleiding uiteindelijk is geworden. Ik ben er in ieder geval ontzettend trots op dat mijn stad dit nu mogelijk maakt.
  

> Hieronder: een fotoverslag dat Ton van den Berg eerder maakte

De website van Paleis Lofen (ook voor kaartjes)

Een driedelige podcast van Jeroen Wielaert over Lofen (RTV Utrecht)

> En helemaal onderaan deze pagina: een interessante livevideo van een jaar geleden, 2 juni 2021 (hij begint na precies 2 minuten)

Foto's: Ton van den Berg