Bomen aan de grachten dreigen te verdwijnen

Door Ben Nijssen - De VVD en het CDA schrikken van de kosten om beeldbepalende bomen op de werven langs de Oude– en de Nieuwegracht te behouden. André van Schie (VVD) vindt dat tienduizend euro per boom het maximum moet zijn. Dit zou het einde van veel bomen betekenen.

Het vorige college van B&W stelde een limiet van 2,4 miljoen euro voor speciale ingrepen om bomen te sparen. Zolang de gemeenteraad niet anders beslist wordt op die basis doorgewerkt. Dat betekent dat 46 beeldbepalende bomen blijven staan en 48 beeldbepalende bomen niet. Wordt daarentegen Van Schie’s suggestie overgenomen dan blijven er maar een handjevol over.

Voordat het herstel van de werven begon is een inventarisatie van alle bomen gemaakt. Er stonden er toen 430. Veel monumentale bomen zouden volgens de eerste plannen sneuvelen. Het protest hiertegen leidde tot het formeren van een klankbordgroep van bewoners, ambtenaren en een onafhankelijke bomendeskundige. De toen net aangetreden wethouder Mirjam de Rijk zegde toe zoveel mogelijk bomen te willen sparen.

De klankbordgroep hield rekening met de monumentale waarde van de bomen en met het aantal dat op een stuk werf zou verdwijnen. De groene uitstraling van de werven moest in ieder geval behouden blijven. Op een overzichtskaart op utrecht.nl/werven valt per boom te zien hoe de vlag erbij hangt. Op sommige plaatsen is de zaag trouwens al langs geweest, het heftigst op de Nieuwegracht tussen de Schalkwijkstraat en de Magdalenastraat. Er vond daar een complete kaalslag plaats.

Onschatbare waarde

De meeste bomen kunnen zonder problemen blijven staan, maar voor sommige andere zijn ingewikkelde toeren nodig om ze te behouden. Uitsluitend bij bijzondere, beeldbepalende bomen zijn dergelijke hoogstandjes in beeld.

Bij het behoud gaat het natuurlijk om veel geld, maar daar staat tegenover dat de bomen van onschatbare waarde zijn. De werven met de bomen behoren tot de belangrijkste trekpleisters van de stad. Ze leveren bovendien een positieve bijdrage aan het klimaat in de Binnenstad, door de luchtzuiverende werking en het temperen van de zomerse hitte.

De gemeenteraad kan niet zondermeer de overwegingen van de klankbordgroep en het collegebesluit dat daarop gebaseerd is, naast zich neerleggen. De kosten voor het herstel zijn wel fors opgelopen, met name doordat het uitbaggeren leidde tot meer instabiliteit. Vooral in de Nieuwegracht moet hierdoor veel meer werk verricht worden.

In 2019 klaar

De aannemers hebben forse aanloopproblemen gehad. Zo kostte het veel meer tijd dan verwacht om in de Nieuwegracht met de apparatuur tot aan de Pausdam te komen en kon aanvankelijk de bouwput in de Oudegracht niet droog gepompt worden.

De werkzaamheden in de Nieuwegracht zijn nu van mei tot eind september stil gelegd om de recreatievaart mogelijk te maken. Bij de hervatting gaat het vanaf de Pausdam verder de nauwe en moeilijk bereikbare Kromme Nieuwegracht op. Er liggen daar uitdagingen te over voor de aannemer.

Op de Oudegracht zit de gang er goed in en gaat het werk in de zomer gewoon door. Vanaf september gaat de aannemer daar zowel in het zuidelijk deel als het noordelijk deel aan de slag. In het noordelijk deel wordt begonnen in het deel bij de aanleglocatie van Schuttevaer. Het streven is dat in 2019 alle werkzaamheden klaar zijn.

In juni wordt ook begonnen met het herstel van de ingestorte muur bij de Bemuurde Weerd. Dit werd vertraagd door faillietverklaring van de beoogde aannemer. Het betekent wel dat Sinterklaas dit jaar niet bij de steiger vóór de sluizen kan aankomen. 

(Dit artikel is met toestemming van de auteur overgenomen uit de Binnenstadskrant juni 2015.)