Struikelstenen op Frans Halsstraat en Gildstraat

Door Jim Terlingen - Vandaag zijn er weer struikelstenen gelegd in Utrecht. Het gaat om vier steentjes, op twee adressen. Frans Halsstraat 44 en Gildstraat 79 liggen ruim twee kilometer van elkaar, maar zijn door de geschiedenis nauw aan elkaar verbonden.

Op Frans Halsstraat 44 in Utrecht-Oost woonde in de oorlog het joodse gezin Rechter: vader Max, moeder Erna en zoon Benno. De Rechters kwamen in de jaren dertig vanuit Polen, via Oostenrijk naar Nederland. Tot april 1943 werd het gezin beschermd door een functie van vader Max bij de Joodse Raad van Utrecht, maar daarna doken ze onder op zolder in het kleine huisje van familie Spee op Gildstraat 79 in Wittevrouwen. 

Kort voor Pinksteren van dat jaar stonden daar echter drie jodenjagers van de Utrechtse politie voor de deur. De speciale afdeling Centrale Controle kreeg een tip van politiebaas Kerlen dat jaar joden zaten. Peter Spee en die drie joodse onderduikers werden meegenomen.

Kleinzoon Willem Spee, die voor deze vier mensen de struikelsteentjes regelde, achterhaalde in detail hun verhaal. Het joodse gezin Rechter is november 1943 in Auschwitz vergast. Mechel (Max) Rechter, 45 jaar oud, Ester (Erna) Rechter-Choczner, 43 jaar en Bernard (Benno) Rechter (16). Petrus (Peter) Spee is in februari in 1945 in Dachau bezweken. Hij werd 45 jaar.

Op de Frans Halsstraat was de opkomst vandaag het grootst. Ongeveer veertig mensen waren aanwezig, onder wie een (ver) familielid van het gezin Rechter. Een koor zong twee liederen. Op de Gildstraat waren er 25 mensen.

Met het struikelsteentje voor moeder Erna is er overigens bij de fabricatie iets misgegaan. Per ongeluk staat er 'Rechner' in plaats van 'Rechter'. Deze steen wordt binnenkort vervangen.  

PS1. Het levensverhaal van Benno is in januari 2023 toegevoegd op joodseschoolutrecht.nl.

PS2. Maarten van Rossum, die ook op de Frans Halsstraat woont, besteedde in 2017 op RTV Utrecht al eens aandacht aan de familie Rechter: