Iedere maandag (de frequentie is iets omlaag gegaan) schrijft een Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 52 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
   

Door Chantal Perlee

Kunst is voor mij reflectie. Reflectie op mezelf en op de buitenwereld. Ik laat me graag door een kunstwerk meevoeren en door de ogen van de kunstenaar opnieuw kijken naar wat misschien in eerste instantie zo vanzelfsprekend of voor de hand liggend leek.

Nu de musea gesloten zijn, vind ik die reflectie meer in de natuur. Net als veel andere mensen wandel ik sinds dit jaar -nog- meer dan anders. Soms als een ongeduldige wandelaar. Altijd op zoek naar een nieuwe horizon, een nog mooier vergezicht en vaak juist naar intieme plekjes om me even terug te trekken. Een eigenwijze wandelaar ook. Is deze poort open? Mag men hier doorlopen zonder zich op privéterrein te begeven? Dan doe ik dat. Zo ontdek je veel verborgen parels. Gemeenschappelijk terrein; binnenpleintjes, wandelpaden door volkstuintjes -vol vlinders- en stadstuinen. 

In een van die parels, de tuin van het Centraal Museum, komen voor mij kunst en natuur samen. De tuin is voor mij allang geen geheim meer, want hij is onderdeel van mijn bijzondere werkplek. En, wat weinig mensen weten, openbaar toegankelijk tijdens de openingstijden van het museum. Ook nu het museum dicht is, staat het hek wagenwijd open. Het is, zeker met de heropening van het terras en de museumwinkel een extra leuke wandeling: zo vanaf de drukke grachten een groene oase in. Dwaal dan vooral, net als ik, door de tuin en bekijk de kunstwerken die zich soms op onverwachte plekken openbaren. 

Mijn favoriete werk, gemaakt door Couzijn van Leeuwen (1959-2019), bestaat uit een serie gedenkplaten en sculpturen langs de muur van het oude Agnietenklooster. Bij de ingebruikname van het klooster als onderdeel van het Centraal Museum, alweer bijna 100 jaar geleden, zijn rondom het gebouw grafzerken en delen van gevels uit de stad geplaatst. 

Een deel van de tuin was vroeger de kruiden-, groenten- en bloementuin van de nonnen die eeuwen geleden in het klooster woonden. Daarnaast heeft een groot deel van de tuin lange tijd als begraafplaats gediend. In de tuin zijn bij de herinrichting in 2016 bloemen en planten geplaatst die naar deze historie verwijzen. En Couzijn van Leeuwen, helaas in 2019 overleden, heeft naast het toegangshek deze gedenkplaten gemaakt. 

Van Leeuwen werkte graag, en op vernieuwende wijze, met karton en klei. Vooral dieren en planten keren vaak terug in zijn werk. Hij was geïnteresseerd in alles wat groeit. Door naar zijn sculpturen te kijken zien we zijn wereld waarin dieren, planten en mensen met elkaar zijn verweven. 

Ik kan hier uren naar kijken en nog steeds ontdek ik elke keer iets nieuws. De herkenbare elementen als bloemen, wortels, takken, vissen, waterlelies, beenderen en doodshoofden waarlangs mijn blik wordt geleid, laten mij vooral reflecteren op dat wat was. De vergankelijkheid van de natuur en ons mensenbestaan. De eindigheid van dit alles, vereeuwigd in gedenken. 

Het laat mij reflecteren op mijn eigen bestaan, mijn rol en vooral nietigheid in dit alles. En toch, als ik me vervolgens omdraai, voel ik mij verbonden met het leven en de wereld om mij heen. Een spirituele ervaring? Misschien wel. Ik noem het vooral groot klein geluk.
   

Chantal Perlee, kunsthistorica
PS1: Meer zien van dit werk en over de andere objecten in de museumtuin (Centraal Museum)

PS2. Het kunstwerk bevindt zich hier (Google Maps)

PS3. Kunsthistorica Chantal Perlee is werkzaam als senior-medewerker Documentatie & Onderzoek bij het Centraal Museum, en bovenal kunstliefhebber.

PS4: Op zaterdag 26 juni zal onder voorbehoud de Open Tuinendag Utrecht weer plaatsvinden. In en over de museumtuin worden dan rondleidingen gegeven. En onder voorbehoud van aanpassingen in de programmering opent op 11 september aanstaande de tentoonstelling Botanische Revolutie, waarbij ook de museumtuin een grote rol speelt. 

PS5. Meer over de kunstenaar Couzijn van Leeuwen op zijn site.

   

Dit is aflevering 53, met de keuze van dichter Alexis de Roode.

Hier leest u de vorige aflevering, met de keuze van Abstede-bewoonster Bernadette Slotman. 

En hier een overzicht van alle bijdragen.