Kees van Oosten - In 1755 schreef Rousseau in een opstel over de ongelijkheid tussen mensen, de vaak geciteerde woorden: 'Laten ons beginnen de feiten terzijde te leggen, want zij raken de kwestie niet'. 

Voor ons, omdat wij vertrouwd zijn met de hedendaagse opvatting dat alleen de feiten beslissend zijn voor de betrouwbaarheid van onze denkbeelden, lijkt het citaat van Rousseau uit een wereld te komen waarin de wetenschap nog niet bestond. 

Toch geeft het citaat van Rousseau exact weer hoe de politiek tegen de feiten aankijkt: als hinderlijke obstakels die je maar het best negeren kan. Het verschil met Rousseau is dat politici daar niet eerlijk voor uitkomen. 

Of beter: politici zullen hun tégenstanders van 'fact free politics' beschuldigen en doen alsof ze zelf wél eerbied hebben voor de feiten. Maar de minachting en ergernis over de feiten is in de politiek algemeen. 

"Waarheid" in de politiek is wat je de burger op de mouw kan spelden. Door vlotte babbels eindeloos te herhalen en vaak in de krant of op de buis te verschijnen slagen succesvolle politici erin slecht geïnformeerde burgers de grootst mogelijk onzin te laten geloven. Waaraan zij vervolgens ook zelf gaan geloven. 

Verreweg de meeste mensen laten zich door politici een rad voor ogen draaien. Dat geldt nog het meest voor de mensen die zich de elite voelen van de stad, in sociaal opzicht dicht bij politici staan en tot de achterban behoren van regerende politieke partijen. Ook bij hen is de liefde voor de partij groter dan die voor de feiten.

Feiten worden alleen als bewijs geaccepteerd als ze in de politieke kraam van de partij of van de coalitie van pas komen. Kritiek waarbij feiten naar voren worden gebracht die niet stroken met politieke stokpaardjes wordt afgedaan als gezeur. Daar willen politici niet mee lastig gevallen worden en daar willen ze al helemaal niet over debatteren. 

Wie wil weten waarom wethouders en raadsleden in Utrecht (maar ook daarbuiten) niet of nauwelijks op de hoogte zijn van de inhoud van rapporten (laat staan van kritiek daarop) moet dus niet denken dat ze te lui zijn om die te bestuderen. Ze willen alleen maar niet aan het twijfelen worden gebracht aan standpunten die zij geacht worden uit te dragen.