Dertig jaar cartoons op koffie

Door Eva de Zeeuw - ‘Ik teken nu langer wel dan niet voor het U-blad. Dat is wel idioot om te bedenken,’ zegt Niels Bongers, ‘Maar klaar ben ik er zeker nog niet mee.  Al denk ik niet dat ik nog dertig jaar ga halen.  Ik denk niet dat ik dan nog scherp van geest ben, al hoop ik van wel. Maar ongetwijfeld heb ik tegen die tijd een bibberende hand. En dat gaat natuurlijk niet als cartoonist.’

Tussen zo’n veertig man staat cartoonist Niels Bongers trots, maar bescheiden, naar een kleine verzameling van zijn cartoons aan de muur van de UniversiteitsBibliotheek te kijken. Samen met zijn collega’s van het Digitaal U-blad (DUB) heeft hij, voor zijn dertigjarige jubileum bij het papieren U-blad en de digitale DUB, zijn twintig beste cartoons uitgekozen. Die zijn nu ook de hele maand oktober te zien in een expositie in de UniversiteitsBibliotheek

Wanneer er bij de opening van de expositie een praatje over hem wordt houden, blijft hij terughoudend aan de zijkant staan. Maar wanneer er iets grappigs wordt vertelt, zie je hem even uit zijn rol schieten en lacht hij voluit.

Je zou denken dat de inspiratie na dertig jaar tekenen en inspelen op de actualiteit in en rond de Universiteit Utrecht wel op is, maar toch lukt het Bongers elke week weer. Bij het eerste praatje van Leen Dorsman, hoogleraar Universiteitsgeschiedenis, komt naar voren hoe hij dit doet: ‘Niels is altijd de enige collega geweest die elke week even een kopje koffie kwam drinken. Dan besprak hij alle gebeurtenissen en nieuwtjes van die week, en sparde hij over ideeën voor een nieuwe cartoon. Het leek een beetje op de Cock van Baantjer, die altijd tot de oplossing kwam als hij bij het café van Lowietje was geweest’.

Bongers vertelt zelf ook dat hij tijdens het koffiedrinken, maar ook door goed het nieuws te volgen, de meeste inspiratie ophaalde. En die ene keer dat hij echt geen inspiratie kon krijgen, maakte hij een cartoon van zichzelf waarin hij tijdens zo’n koffie-uurtje tegen zijn collega’s zei: ‘Zal ik dan maar gewoon een komkommer tekenen?’

Bongers houdt ervan om de kijkers met zijn cartoons uit te lokken. Zijn ‘lievelingsvijand’ was Jo Ritzen, oud-PvdA’er en minister van onderwijs in Lubbers III. Maar ook neemt hij graag bestuurders, korpsballen of ‘rechtse lui’ in maling.

‘Er is wel eens een enkele keer iemand boos op me, maar dat gebeurt niet vaak. Wel heb ik ooit een boze reactie van Pim Fortuyn gekregen. Door mijn cartoon wilde hij voor straf niet meer in ons Universiteitsblad adverteren. Maar een beroemde Nederlander die boos op me is, dat vind ik wel grappig,’ zegt Bongers gniffelend.

In de cartoonwereld heeft Bongers niet veel toekomstplannen meer, maar in strips zegt hij meer ambitie te hebben. Ieder jaar maakt hij met een groep striptekenaars een stripboek. ‘Ik hoop zelf nog een keer een boek te maken. Ik ben al een tijdje met iets bezig, maar weet nog niet wat ik daar mee ga doen. Dus wie weet’.

Luister ook naar de reacties van collega’s over Niels Bongers, en hij legt zelf uit wat voor een impact de overgang van papier naar digitaal voor zijn stijl heeft betekend. ​Klikhier