Door Jim Terlingen  - Vanmiddag wordt op het Christelijk Lyceum in Zeist een Truus van Lier-middag georganiseerd, waarin onder meer de Utrechtse filmmaakster Edith Wegman haar korte documentaire presenteert: ‘Zij bleef niet aan de kant staan, een ode aan Truus van Lier’. Op zondag 1 mei zendt Ustad de docu elk uur op televisie uit.

Even bellen met Edith.

Hoe kwam je op het idee?

Ik maak al jaren korte documentaires voor een kleine groep mensen en nadat ik vier jaar geleden een documentaire over een Utrechtse beeldhouwster gemaakt had, besloot ik om meer vrouwen uit Utrecht te portretteren. Ik startte in het voorjaar van 2020, in het begin van de coronatijd. De narcissen bloeiden, het bloemenmonument zag er prachtig uit en toen werd het duidelijk: de volgende documentaire gaat over Truus.

Welke insteek heeft je docu?

Ik wist weinig over haar, en er waren en zijn nogal wat vragen over haar verzet, en dat is voor een documentaire interessant. Daarnaast ben ik zelf een bevrijdingskind en heb me altijd geïnteresseerd in het dagelijks leven binnen een oorlog: Hoe doe je dat eigenlijk, leven in een oorlog, hoe bang ben je dan, of hoe moedig? Waarom veranderen sommige mensen in oorlogstijd? 

Maar ook: waarom heeft het zolang geduurd voordat het duidelijk werd dat er ook heel veel vrouwen actief in het verzet waren? Waarom duurde het zolang voordat er iets over Truus bekend werd? Waarom heeft de stad Utrecht niet eerder aandacht aan haar verzet geschonken?

Met die vragen onder mijn arm ging ik op zoek en vond een vorm die informatie geeft over de geschiedenis van Truus, tot de verbeelding spreekt én aanzet tot reflectie op de betekenis en de gevolgen van verzet. 

Geef eens een idee van die vorm?

Ik vond het belangrijk om de geschiedenis van Truus in het heden te plaatsen: hoe denken jongeren over haar, wat zou Truus gedacht hebben toen zij op de fiets zat op weg om een aanslag te plegen? Ik heb leerlingen, studenten en docenten geïnterviewd. Zij hebben heel spontaan gereageerd op mijn vragen. 

Zo ben ik aan het werk gegaan en werd daarbij geholpen door Utrechters uit de provincie en de stad. Het is dus een echte Utrechtse productie geworden. Ik hoop dat de documentaire aanzet tot gesprek over vrede en veiligheid. 
   

Edith Wegman

Meer Utrechts werk van Wegman 

  • Jan Wolkers bij Broese: Wolkers' stempel
  • Nav het trapongeluk in het centrum: Stille Waters
  • Het kappen van een 100-jarige boom in de Justus van Effenstraat: Van oude bomen en de dingen die voorbij gaan
  • Over de beeldhouwster Cissy van der Wel: Steenbeeldhouwen

www.edithwegman.nl 

De trailer voor de documentaire: