Iedere maandag en donderdag schrijft steeds een andere Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 15 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
  

Door Leo Mesman


Telkens als ik wandelend
of op de fiets passeer
scheelt het maar een haartje
of ik salueer.

Ze staat er ook zo fier
met rechte ruggengraat
in haar lange mantel
als een heilsoldaat.

In gedachten zie ik
hoe ze met één blik
al die slappe kerels
verstijven deed van schrik.

Haar beeld is ons gebleven
zonder sentiment
strak in brons gegoten
als een monument.


'Een indrukwekkende vrouw verdient een indrukwekkend standbeeld.’ Dat moet beeldhouwer Mari Andriessen gedacht hebben, toen hij in de jaren zestig de opdracht kreeg om koningin Wilhelmina in brons te vereeuwigen. Voor plaatsing in het naar de vorstin genoemde Utrechtse stadspark, dat bij haar troonsbestijging in 1898 is geopend.

Uit mijn hierboven afgedrukte gedicht is op te maken dat de kunstenaar wat mij betreft in zijn opzet is geslaagd. Zijn robuust uitgevoerde beeld van Wilhelmina komt extra imponerend over doordat het op een voetstuk geplaatst is. Wie het Wilhelminapark, wandelend of fietsend, dwars doorkruist, ontkomt niet aan haar aanblik. Ik heb dat zelf talloze malen ervaren sinds ik in 2002 in Utrecht-Oost kwam wonen. 

Zou men het standbeeld in 1968 bewust zo dicht bij het fietspad hebben geplaatst tegen het fraaie decor van de machtige bomen en feeërieke vijver? En zou het beeld opgemerkt worden door de duizenden haastige fietsers die het dagelijks passeren, op hun route tussen stad en Uithof? Wat weten zij nog van koningin Wilhelmina en de belangrijke rol die zij in de eerste helft van de vorige eeuw heeft gespeeld? 

Een rol die trouwens tegenwoordig minder vanzelfsprekend is dan in de jaren na de oorlog. Voor de oudere generatie is en blijft de voormalige vorstin de onverschrokken ‘moeder van het verzet’ en haar beeltenis in het Wilhelminapark het verzetsmonument bij uitstek. Volgens sommige hedendaagse historici is er echter rond haar persoon bewust een mythe gecreëerd, om te verhullen dat zij in werkelijkheid een nogal wereldvreemd en zelfingenomen karakter had. 

Hoe het ook zij, het door Mari Andriessen vervaardigde monument verwijst onmiskenbaar naar de sleutelrol die koningin Wilhelmina in de moeilijke jaren van oorlog en bezetting voor verreweg de meeste Nederlanders heeft vervuld, als bemoedigende en onverzettelijke nationale leidsvrouw. Deze historische betekenis van Wilhelmina is een onomstotelijk gegeven, dat blijvende herinnering en respect verdient. Daarom zal ik haar beeld blijven groeten, in ‘haar’ groene stadsoase. In het besef dat vrede en vrijheid geen enkele dag als vanzelfsprekend mogen worden beschouwd.
  
Leo Mesman, theoloog en dichter

PS. Meer lezen over dit kunstwerk kan hier (gemeente Utrecht) 

PS2. Op deze locatie staat dit kunstwerk (Google Maps)

PS3. Leo Mesman is theoloog en dichter. Hij werkte als beleidsmedewerker bij de FNV en is nu met pensioen. Hij heeft 14 dichtbundels op zijn naam staan. Mesman won dit jaar de Willem Wilmink Gedichtenwedstrijd. Op zijn eigen site staan gedichten en foto's.

PS4. Hier staat meer over Mari Andriessen (Wikipedia)

PS5. Stichting Wilhelminapark heeft het beeld in haar logo staan.

   
Dit is deel 16 met de keus van Trudie de Jong, oprichter van Facebook-groep 'Je bent Utrechter (geweest) als..'

Hier leest u de vorige aflevering in deze serie.

En hier een overzicht van alle bijdragen.