Nestorix - Woensdag mogen we weer stemmen. Voor de Utrechters wordt het de vierde keer dat ze een uitspraak mogen doen over een referendumvraag. 

Op zich ben ik niet tegen referenda. Ik zie er geen kwaad in om belangrijke keuzes rechtstreeks aan de bevolking voor te leggen. 

De Utrechtse ervaringen tot nu toe, hebben mijn enthousiasme overigens wel behoorlijk getemperd. Tijdens het referendum over het Stationsgebied was ik nog een groot voorstander. De keuze tussen optie 1 en optie A leek mij een goede manier om de bevolking bij de ontwikkeling van het hart van de stad te betrekken. 

Terugkijkend is er weinig overgebleven van de dromen van toen. Het verstoppen van de herstelde singel onder een bouwwerk van 120 meter lang was niet wat ons toen voor ogen stond, om maar eens één van de teleurstellingen te benoemen. 

Het referendum over de koopzondagen in Utrecht was binnen een aantal jaren al volledig achterhaald en over het burgemeestersreferendum in 2007 hoeven we het al helemaal niet meer te hebben. Dat was al een flop voor het gehouden werd. 

Ik ben heel benieuwd wat dit landelijke referendum gaat opleveren.

Het heeft er in ieder geval al toegeleid dat er een discussie is ontstaan over een verdrag dat anders waarschijnlijk zonder slag of stoot door een ruime meerderheid van het parlement zou zijn geaccepteerd en waarvan een groot deel van de bevolking nauwelijks weet zou hebben gehad. 

Tegelijkertijd is ook duidelijk dat er allemaal sentimenten aan de orde komen die met het eigenlijke verdrag niets of weinig te maken hebben. Dat hoort nu eenmaal bij verkiezingscampagnes. 

Ik mag aanstaande woensdag weer een hele dag op een stembureau zitten. 

Zoals gebruikelijk worden stembureauleden goed op hun taak voorbereid. Wat zijn acceptabele identiteitsbewijzen? Hoe zit het met volmachten en kiezerspassen? Hoe moet het stemlokaal worden ingericht? Wanneer is een stem geldig of ongeldig? Alles moet tot in de puntjes geregeld zijn want de kieswet is heel strikt en zo hoort het ook in een democratische rechtsstaat. 

Daarom was het plaatje van het stembiljet een onplezierige verrassing. Er zal vast wel door iemand heel lang over zijn nagedacht maar de algemene conclusie van de aanwezige stembureauvoorzitters tijdens de instructiebijeenkomst was dat deze vormgeving uitnodigt tot het onbedoeld uitbrengen van een ongeldige stem. 

Dat was de gemeentelijke verkiezingsdienst ook al opgevallen maar het centraal stembureau in Den Haag bleek onverbiddelijk. 

Uitsluitend een rood gemaakt stemvakje linksboven in de kadertjes met voor en tegen is een geldige stem. (zie de foto). Dus niet de woorden voor of tegen omcirkelen of het hele vak rood maken, want dan moeten mijn collega tellers en ik, terwijl volstrekt duidelijk is wat u bedoeld heeft, uw stem toch op het stapeltje met ongeldige stemmen leggen. 

Je zou toch bijna gaan denken dat deze vormgeving bewust zo gekozen is om de uitslag te beïnvloeden, of ben ik nu heel achterdochtig?