Door Jim Terlingen - Dit verhaal begint ver weg van Utrecht, in de kop van Noord-Holland. In Oosterklief (gemeente Hollands Kroon) om precies te zijn. Tot 1924 was dit gebied nog het eiland Wieringen, maar dit feit is hier niet van belang.

Historicus Johan Mels stuit hier in 2020 op een ingemetselde steen in een muur van een oud schuurtje naast een boerderij. De afbeelding is vervaagd, maar samen met de tekst die eronder staat, wordt hem duidelijk dat het een afbeelding is van een 'konijnenberg’.

Historicus Johan Mels (links) en boerderij-eigenaar Arjen Akse staan bij het oude schuurtje in Oosterklief.

Er zijn maar een paar gevelstenen in Nederland met dit onderwerp. Meestal gaat het dan om een verwijzing naar een herberg met konijnen op het menu. In de boerderij, die stamt uit 1800, heeft echter nooit een herberg gevestigd gezeten, dus Mels gaat op verder zoek naar de oorsprong van de steen.

Mels ontdekt een tekening uit 1840 van de Utrechtse historicus Van der Monde die er verrassend veel op lijkt. Hij vraagt het Utrechts Geveltekenfonds (UGTF) of het wellicht om dezelfde steen kunnen gaan. 

De tekening (ca. 1840) van Van der Monde. Het adres Korte Minrebroederstraat F 4 is later gewijzigd in Korte Minrebroederstraat 7. Afbeelding: Utrechts Archief

Bij de tekening van Van der Monde staat een adres dat verwijst naar de Korte Minrebroederstraat (op de hoek met de Annastraat), maar in het Utrechts Archief zijn geen verwijzingen te vinden naar een herberg op deze plek.

Deskundigen stellen echter vast dat de overeenkomsten tussen de steen en de tekening zo groot zijn dat het wel om dezelfde steen móet gaan en zij zien in het 17e-eeuwse pand op Korte Minrebroederstraat 7 een verstoring van het metselwerk op de meest logische plek voor een gevelsteen. Daarop besluit het UGTF om op deze plek weer zo’n steen te plaatsen.

De steen in het schuurtje is daarvoor niet bruikbaar, hij is zwaar verweerd en gebroken. Het UGTF laat daarom een ontwerp maken voor een replica en stelt in overleg met de gemeente de kleuren vast. De financiering komt rond door de bijdragen van de eigenaar van het pand, MHM Vastgoed, het K.F. Hein Fonds en het Carel Nengerman Fonds. En nadat de vergunning wordt verleend, kan beeldhouwer Ruud van de Vliet aan het werk. 

En nu straalt D’Knyneberch weer op zijn oude plek.

De locatie:

Korte Minreboederstraat 7 (foto 2020, Google Maps)

Het Utrechts Geveltekenfonds organiseert op vrijdag 23 juni 2023 om 16.00 uur op Korte Minrebroederstraat 7 de officiële onthulling door historicus Johan Mels, de man bij wie alles begon.

Mels bracht onlangs in eigen beheer het boekje 'Een Utrechtse gevelsteen op Wieringen' uit. "Het is helaas al uitverkocht. De rechten van dit boekje en nog een andere over Wieringen heb ik geschonken aan de Historische Vereniging Wieringen", meldt hij desgevraagd.