Iedere maandag en donderdag schrijft steeds een andere Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 9 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
    

Door Willem Geijssen

In mijn vroegste jeugd kwam ik er al vaak langs, bij mijn vader achterop de fiets, op weg naar het voetbalveld van Stichtse Boys, of naar de stad of waar dan ook naartoe en sinds die tijd staat dat beeldje in mijn geheugen gegrift. Maar die toeter snapte ik lang niet. Vroeger als het brood gebakken was blies het bakkertje op een toeter om iedereen daarvan op de hoogte te stellen, vandaar dus.

Het beeldje 'Bakker op de hoek' of het 'Lubrobakkertje' is gemaakt door Jo Uiterwaal. Het ontwerp is aangeboden door het personeel in 1944 bij het 25-jarig bestaan van de Lubro (Luxe Brood-en Banketbakkerij), maar het werd pas in 1950 gemaakt en geplaatst.

Onthulling van het Lubrobakkertje in 1950 bij de ingang van de Lubro Brood en Banketbakkerijen (onder het beeld Lubro-baas Gerrit Schmidt en zijn echtgenote Leuntje Schmidt-Molenaar). Foto: F.F. van der Werf/HUA

Oorspronkelijk zat de Lubro in een pand aan de Abel Tasmanstraat in Lombok, maar door ruimtegebrek gedwongen werd in 1948 een goed heenkomen gezocht aan de Hogenoord, naast meelfabriek de Korenschoof, die daar ook gevestigd was. Het beeldje kwam bij de noordelijke ingang aan de Zeedijk.

Midden jaren zeventig kwam ik via een uitzendbureau op een heel andere manier weer in contact met de Lubro en dus met het beeldje, al keek ik er bijna nooit meer naar. Tewerkgesteld in de nachtdienst liep ik rond 11 uur ’s avonds door de poort onder het beeldje door, samen met huisgenoot Simon, met wie ik in een kraakpand aan het Voor Clarenburg woonde.  

De gehele nacht haalden we producten van de transportband en waar nog meer vandaan om die in manden te proppen, die door de bestuurders van de bakkerskarren in de ochtend bij de klanten werden thuisbezorgd, of die in de Lubrowinkels verspreid door de stad terechtkwamen. 

Aan het eind van de nachtdienst werd alle afvalbrood vanuit alle hoeken bijeen geveegd en later vermalen om als paneermeel weer in de handel te worden gebracht. Daar denk ik nog altijd aan als ik nu een pakje paneermeel koop, maar het liefst koop ik toch gewoon een rol beschuit als ik gehaktballen wil maken. 

Daarna liepen we om een uur of half acht in de ochtend de poort uit en onder het Lubrobakkertje door weer naar huis met in onze tassen (ik had zo’n groene legerpukkel) een heerlijk vers donkerbruin brood en wat andere producten, zodat we thuis dat trots konden overhandigen aan onze huisgenoten. 

Na een biertje (voor ons was het tenslotte avond) togen we dan naar boven en schoven we als warme broodjes ons bed in.
  
Willem Geijssen, schrijver

PS. Dit is de locatie van het kunstwerk (Google Maps).

PS2. Zie ook: dit verhaal uit 2018 van Arjan den Boer over het Lubrobakkertje in zijn rubriek 'Kunst aan Gebouwen' in Duic.

PS3. Begin deze maand werd het gerestaureerde Lubrobakkertje teruggeplaatst (zie: dit bericht van de gemeente Utrecht, 5 november 2020).

PS4. Willem Geijssen schreef met regelmaat artikelen in 'De Utrechtse Boekhouder', het ter ziele gegane tijdschrift voor Utrechts literair erfgoed. Daarin schreef hij onder andere in 2018 over de geschiedenis van het bronzen beeld Grootmoeder Knegge uit de Camera Obscura in Overvecht-Zuid en in 2019 dat van de Griekse dichteres Sappho aan het Hogelandse Park. 

 
In deel 10 van deze serie met de keus van Marijke van Dorst, oprichter van Salon Saffier.

Hier leest u de vorige aflevering in deze serie.

En hier een overzicht van alle bijdragen.