Iedere maandag en donderdag schrijft steeds een andere Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 34 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
   

Door Ed. Schulte

Eens een Utrechter betekent ook bij mij (1944) altíj́d een Utrechter. Ik ben er officieel sinds 1965 weg, maar het contact is gebleven. 

Mijn oudste beeldenherinneringen zijn onbewust. Op mijn vierde verjaardag wandelen we van de Leidseweg, waar ik dan woon, naar de speelgoedwinkel van Serré op het Leidseveer (het officiële adres is trouwens Vleutenseweg 47-49). Onderweg zie ik indrukwekkende beelden, maar of ik ze dan ook mooi vind, weet ik niet. 

Zouden ze er nog staan? Of zijn ze gesloopt, net als de (gipsen) beelden op de zuil bij de bruggen over de singel? Ik ben via internet gaan kijken. Die op de Leidseveertunnel staan er gewoon nog en die van de Dambrug blijkt ‘Man met paard en veulen’ te heten en tegenwoordig op het Cremerplein te staan, zoals Trudie de Jong schrijft.

Vanaf 1950 verandert mijn blikveld. Ik zit vanaf dan achterop de fiets van mijn vader of moeder naar de katholieke Gregorius-lagere school op het Hieronymusplantsoen in de binnenstad. Er is onderweg genoeg tijd om rond te kijken. Zo zie ik Willibrord op het Janskerkhof en Graaf Jan van Nassau - toen nog met hekje eromheen - op het Domplein. Willibrord blijkt pas in 1947 te zijn geplaatst, ontdek ik nu. Hij stond er toen dus nog niet zo lang.

Dan een sprong naar de jaren '90 naar het beeld van mijn keuze. Ik breng in die jaren een bezoek aan het nieuwe kantoor van de PUEM ( Provinciaal Utrechtse Electriciteits Maatschappij) omdat ik samen met Roland Blijdenstijn een boekje wil schrijven over de bijzondere transformatorhuisjes van mijn vader (H.E. Schulte was van 1931 tot 1967 architect bij en later voor de PUEM). In de restanten van het PUEM-archief blijken nog enkele mappen met fotonegatieven aanwezig te zijn.

Bij de inventarisatie daarvan ontdek ik een foto van een voor mij onbekend beeld. ‘Prometheus’, een werk van Wout Maters, is in 1966 door het personeel aangeboden en ingemetseld op de hoek van de Stationsstraat en de Catharijnesingel.

Dat verrast me, want ik was daar vlak daarvoor nog in de buurt en ik zag niets. Maar de foto’s liegen niet natuurlijk. Een blik in de beeldbank van het Utrechts Archief geeft een verklaring. Prometheus vloog met het personeel mee van de Catharijnesingel naar het nieuwe hoofdkantoor op de Croeselaan. Het is daarna gesignaleerd in de tuin van het PUEM-kantoor aldaar. Volgens de website kunstindeopenbareruimte is het beeld in 2000 geplaatst, maar dat kan niet juist zijn, gezien de foto van HUA. 

Prometheus in de tuin van het kantoor van de PUEM op Croeselaan 28, ergens tussen 1966-1975.

In verband met het onderzoek naar mijn vader achterhaal ik in die tijd trouwens nóg een geschiedenis van een beeld. Op een foto uit 1962 van de Johan Wagenaarkade waarop op de achtergrond woningen zichtbaar zijn die door mijn vader zijn ontworpen, zie ik de buste van Johan Wagenaar (1862-1941).

Dit kunstwerk wordt in 1948 geplaatst tegenover het geboortehuis van de toonkunstenaar-componist aan het Servaasbolwerk. In 1962 gaat hij naar de Johan Wagenaarkade (en wordt daar toegezongen door het Stichts Dameskoor) en in 1979 gaat hij daar weg. De buste maakt nu deel uit van de collectie componistenportretten van TivoliVredenburg. Op verzoek van bewoners is er in 2011 wel een bronzen replica geplaatst. 

Zo. Dit is dus MIJN beeldengalerij.

Het beeld dat ik nog niet ken maar zeer naar uitkijk, is het beeld van Truus van Lier. Deze geschiedenis hoorde ik pas een jaar geleden tijdens een Gilde-wandeling met gids Peter Gieling. Een zeer indrukwekkend verhaal (zie ook: de Utrechtse Beeldengalerij, deel 6).
  

Ed. Schulte, architect

PS. Meer lezen over dit kunstwerk kan hier (site gemeente Utrecht) 
Negeer '2000' als het jaar van de plaatsing.

PS2. Op deze locatie staat dit kunstwerk nu (Google Maps)

PS3. Ed. Schulte (1944) koos hetzelfde beroep als zijn vader H.E. Schulte (1906-1967): architect. Hij maakte in 2020 een boek over hem. Meer over H.E. Schulte en dit boek op deze website. Ed. Schulte maakte over zijn eigen leven ook zeer uitgebreide en rijke website. Op de site van Het Utrechts Archief zijn filmpjes te zien over familie Schulte.

PS4. Dit is de foto van de buste van Johan Wagenaar met de ontworpen huizen door zijn vader:

De Johan Wagenaarkade in 1962 op de 100ste geboortedag van de componist (foto: HUA)

Maandag is er weer een nieuwe aflevering met de keus van historicus Bert Poortman.

Hier leest u de vorige aflevering (33).

En hier een overzicht van alle bijdragen.