Cultuurjournalist Henk Roozeboom presenteert nieuwe theatervoorstellingen op Utrechtse podia. Dit keer over Brass- en blaasmuziek in TivoliVredenburg.

Brass- of blaasmuziek is populair. In het popcircuit zien we de saxen, schuiftrompetten en cornetten steeds meer opduiken. Broedplaatsen, de plek waar spelers elkaar ontmoeten en het vak geleerd wordt, zijn vaak de plaatselijke brassbands.

            Op 13 en 14 november vinden de Nederlandse Brassband Kampioenschappen plaats. Dankzij de inspanningen van onder andere Zimihc, dat er op uit is om van Utrecht dé Brass City van Nederland te maken, worden deze kampioenschappen niet meer in Groningen maar in het Utrechtse TivoliVredenburg gehouden. Wij stellen de komende tijd een aantal bands aan u voor.

             Veel mensen denken bij brassmuziek nog aan de muziek van fanfare- of harmonieverenigingen. Maar zij zitten er behoorlijk naast. Brassbands marcheren al lang niet meer met hun muziekinstrumenten in de optochten mee. Wel is het zo dat veel brassbands hun oorsprong vinden in die plaatselijke harmonie- of fanfareverenigingen.

            Maar als gevolg van de afnemende populariteit van dit muziekgenre en als gevolg van de culturele bezuinigingen op de muziekscholen, besloten deze verenigingen voor een andere muziekstijl en een restyling van de vereniging. Zo zijn de brassbands ontstaan die een heel ander, en nieuw, geluid voortbrengen.

             “De muziek die wij nu spelen, is een stuk moeilijker dan die van 20 jaar geleden,” zegt Jacob Cats van Brassband Breukelen. “Ook de componisten hebben in de loop der jaren steeds meer ingewikkelde en veeleisende muziekstukken afgeleverd.” Brassband Breukelen (BBBreukelen) zal tijdens de Nederlandse Brassband Kampioenschappen strijden om de eerste plaats in de eerste divisie.

            Net als bij voetbal zijn de brassbandcompetities onderverdeeld in divisies met een, vergelijk de eredivisie, kampioensdivisie. Het verschil tussen de divisies wordt gemeten en bepaald door het spelniveau. Brassbands worden beoordeeld aan het niveau of moeilijkheidsgraad  van een compositie waarmee het spelniveau van een band duidelijk wordt. De band die die compositie het mooist speelt, is divisiewinnaar.

            In Utrecht gaat de jury de winnaar van de eerste divisie beoordelen op het door John Golland gecomponeerde muziekstuk Sounds. “Een pittig stuk,” zegt Cats, “met een lastig tempo en veel hoge noten. Wij moeten soms wel drie kwartier per dag repeteren om het werk onder de knie te krijgen.”

            Dat is, volgens Cats, ook het positieve van een brassbandkampioenschap. “Het houdt ons scherp. Wij geven vaak concerten, waaronder het populaire Parkconcert, maar dan merk ik dat we toch wat minder fanatiek zijn dan wanneer we repeteren voor het Nederlands kampioenschap of een ander concours. Die serieuze repetities zijn ontzettend belangrijk, omdat we daarmee onze speltechniek voortdurend bijslijpen en ons spelniveau steeds weer verder opschroeven.”

            Cats verwacht dat ze met de onlangs aangetreden nieuwe dirigent, Syde van der Ploeg, een goede kans maken in TivoliVredenburg. De dirigent heeft eerder in andere divisies, waaronder in het Friese Wolvega, al wat goede resultaten geboekt en waagt nu de stap naar een brassband in de eerste divisie. “We hebben met zijn allen bewust voor deze dirigent gekozen. En we leggen ons neer bij het feit dat hij de baas is en beslist hoe het werk uitgevoerd gaat worden. Maar met de manier waarop hij Sounds naar zijn hand zet, zie ik het wel zitten.”

35e editie Nederlandse Brassband Kampioenschappen te zien: 13 en 14 november in TivoliVredenburg  kaarten: www.enbk.nl