Jim Terlingen - Mijn vorige column, over het uitbreiden van het voetgangersgebied in de binnenstad, sloot ik af met dit krantenartikeltje uit 1935. Daarin speelt een vrouwelijke fietser een tragische bijrol, precies in het gebied aan de Lichte Gaard waar vanaf 2018 overdag fietsen niet meer toegestaan is.

Limburgse Courant, 22 mei 1935.

De hoofdrol is natuurlijk weggelegd voor die springende Chinese man. Wat is daar het verhaal achter? Ton van den Berg (ja, van deze website) wees me op het ultieme artikel over dit drama. Dat is in augustus 2009 geschreven in het tijdschrift Oud-Utrecht door literatuurhistoricus en filosoof Niels Bokhove (1946). Zijn stuk 'De dichter en de Chinezenmoord' is - in een verbeterde versie - trouwens ook te vinden op het internet.

Bokhove heeft vrijwel alles rondom dit verhaal achterhaald. Geweldig vind ik dat. Dankzij hem weten we nu zelfs wie die fietsende dame was: Maagje van Dijk. Deze 15-jarige dochter van een Bunnikse wagenmaker, heeft de confrontatie met het naar beneden komende lichaam van de Chinese man gelukkig overleefd. In het ziekenhuis bleek ze slechts een lichte schouderkneuzing te hebben.

Ik zal een korte samenvatting geven van het Chinezen-drama. Op Lichte Gaard 8 startte Nelly Remouchamps in oktober 1934 op de eerste etage restaurant Chung Ho Cha Lou (betekenis: 'eerste Hollands-Chinese eethuis'). Ze had in haar eigen stad Leiden nog twee restaurants. Boven het restaurant in Utrecht woonden twee Chinese werknemers op een kamer, de kok Lee Foo en de ober Li Fang. Hun verstandhouding was echter niet best. Een ruzie tussen de twee op dinsdagmorgen 21 mei 1935 liep zo uit de hand dat de kok de ober met een hakmes op zijn slaap sloeg en daarna de keel doorsneed.

Radeloos over zijn eigen actie klom de kok daarna door het dakraam en zocht hij de dakgoot op, veertien meter boven de straat. Na een tijdje aarzelen, sprong hij naar beneden. En toen kwam Maagje langs op haar fiets.

Op de foto, die vermoedelijk is genomen kort na de moord en zelfmoord, is bovenin het open dakraam te zien.

Het artikel van Bokhove zit vol met saillante details. Zoals deze: de kok en de ober werden begraven in één graf - boven elkaar - op Soestbergen. Tssss. De dichter in de titel van zijn stuk is Martinus Nijhoff (1894–1953), van wie later werd gezegd dat hij op een avond zat te eten in het restaurant toen hij ineens zei: "er valt een man langs het raam naar beneden". Alleen al op grond van het tijdstip van de sprong kan dit nooit waar geweest zijn.

Tot slot, terug naar Maagje. Ze had later – inmiddels getrouwd - op de Haverstraat 21-bis in de binnenstad een winkel in 'luxe artikelen en kunstnijverheidsproducten'. Later werden dat 'textielgoederen en huishoudelijke artikelen'. Ze woonde ook aan de Swammerdamstraat 9 in Zuilen. Ze stierf in 1998.

Er zullen zeker mensen zijn die zich Maagje van der Kleij-Van Dijk zullen herinneren. En misschien haar onverwachte Chinese avontuur ook?


Reageren? terlingenschrijft@kpnmail.nl
Zie ook: www.jimterlingen.nl