Raymond Taams
    

woensdag 23 februari 2022

Poetin is boos, dat is niet gek, want bijna iedereen lijkt boos. Laatst verscheen er zelfs een YouTube-programma met de titel ‘Boos’. Daar keken heel veel mensen naar, die vervolgens allemaal woest werden op Linda de Mol. Zoiets had je in de jaren negentig, toen Linda trouwlustigen van een showtrap in de vorm van een bruidstaart liet afdalen, niet kunnen voorzien.

Ik herinner me de laatste dag van de jaren negentig. Het NOS Journaal schakelde naar landen waar het al 2000 was. Correspondenten berichtten over de millenniumbug, een computerprobleem dat niet kwam. Tussendoor maakte Vladimir Poetin zijn debuut op het wereldtoneel, als opvolger van de plotseling afgetreden Boris Jeltsin. 

Dat is lang geleden, terwijl ik dit opschrijf meldt de NOS-nieuwslezer dat van Oekraïense schoolkinderen de bloedgroep op hun rugzak wordt geschreven. Voor een eventueel bombardement. Je kunt daar boos om worden, maar wat betekent boosheid als er zoveel van bestaat?

 

donderdag 24 februari 2022

“We moeten ons verdiepen in de Russische ziel”, zeggen buitenlandcommentatoren soms. Na die opmerking volgt meestal een droge geschiedenisles over de uitbreiding van de NAVO sinds het einde van de Koude Oorlog. De Russen zouden zich omsingeld voelen door de aanwezigheid van Westerse troepen in voormalige Warschaupact-landen. Deze benadering is nogal op het verleden gericht. Goed, de toespraak van Poetin zat vol historische verwijzingen, maar die moesten toekomstige daden rechtvaardigen.

Niet voor niets is ‘Ziel’ het Duitse woord voor doel. Wat wil Rusland ten diepste? Droomt het onbewust van een Russische eeuw als opvolger van de Amerikaanse eeuw? In dat geval staan we aan het begin van een nieuwe geschiedenis, in plaats van aan het eind van een oude. Ik bedoel dit allerminst schertsend, daarvoor staat er te veel op het spel. Laten we ons in het publieke debat eens werkelijk proberen te verdiepen in de ziel van deze kernmacht.

vrijdag 25 februari 2022

Wandelend onder het bollendak op Utrecht Centraal, voel ik plotseling haarscherp hoe ik mij zal verhouden tot een eventueel bombardement op mijn geliefde stad. Het gebeurde rond het middaguur op donderdag 24 februari 2022. ’s Ochtends zag ik de eerste beelden van Russische luchtaanvallen op de Oekraïense hoofdstad Kiev.

Op zichzelf was dit een onheilspellende gebeurtenis. In de veertig jaar en tweehonderdtwaalf dagen die ik voorafgaand aan het inzicht leefde, voelden neerkletterende raketten nooit dichtbij. Nu wel. We moeten eerlijk zijn: Poetin is gek geworden.

Er is ook goed nieuws, voor mij persoonlijk althans: in plaats van angst, ervoer ik woede. Ongecompliceerde, bevrijdende woede. Dachten de klootzakken in hun vliegtuigen dat ik paniekerig rond ging rennen omdat zij een bom op mijn kop wilden gooien?

Mijn autoriteitsprobleem wordt mijn redding. Gezag van boven voelt verkeerd, zelfs wanneer het is voorzien van dodelijke ladingen springstof. Een dikke middelvinger zal ik opsteken.

 

zaterdag 26 februari 2022

Rusland vindt dat het een klein, tactisch kernwapen mag gebruiken als middel ter de-escalatie, zei voormalig NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer op BNR Nieuwsradio. Op zich is dit concept niet nieuw, Amerikanen gooiden atoombommen op Hiroshima en Nagasaki om Japan tot capitulatie te dwingen, en zo een uitzichtloze grondoorlog te beëindigen.

Iedere dag dat de strijd om Oekraïne voortduurt, groeit de kans op zo’n nucleaire ‘de-escalatie’. Oekraïne kan zich beter overgeven, Rusland is militair te sterk, domweg omdat president Poetin niet terugdeinst voor de inzet van het ultieme wapen.

Ondertussen moedigt het Westen president Zelensky en zijn bevolking aan om door te vechten. Het is de zoveelste keer dat we de Oekraïners valse hoop geven. Ze konden misschien lid worden van de NAVO (2008), ze mochten een associatieverdrag tekenen met de EU (2013). Ondertussen werd Poetin kwader en kwader, waardoor hij het land in 2022 op een brute invasie trakteerde.

 

zondag 27 februari 2022

Als je in onze tijd de media serieus neemt, krijg je het gevoel dat je in een permanent Armageddon leeft. Ik doe er zelf ook aan mee; corona was een dankbaar onderwerp om columns over te schrijven, het polariseerde zo heerlijk.

Nu is er dus de Derde Wereldoorlog. Eigenlijk is het geen Derde Wereldoorlog, maar een conflict aan de rand van Europa, in de Russische wereld.

Omdat de EU graag zijn eigen narigheid organiseert, bood Commissievoorzitter Von der Leyen een van de strijdende partijen – Oekraïne – een lidmaatschap aan, uiteraard is dit een garantie voor een echte Derde Wereldoorlog.

Ik hoop maar dat ik mijn geliefde Domtoren nog een keer zonder steigers zie voordat de bom valt. Waarom duurt de restauratie eigenlijk zo lang? Hier zou eens een degelijk artikel over geschreven moeten worden. Zin in dergelijk journalistiek handwerk heeft niemand. We zijn allemaal te druk met het einde der tijden.

maandag 28 februari 2022

Ik zou kunnen kijken of er een anti-oorlogsmars in Utrecht georganiseerd wordt, en mee kunnen lopen. Maar dit is een te morele manier om de huidige toestand te benaderen. Veel mensen die blauw-gele steunbetuigingen op Facebook posten, wonden zich drie weken terug nog op over misstanden bij The Voice. Het is allemaal flinterdun.

We kunnen ons beter afvragen hoe het zo ver gekomen is. Misschien hebben we even niet opgelet tijdens één van de talloze mediahypes tussen 2007 en 2022. Zelf ga ik niet vrijuit. Alleen al dit jaar dacht ik minstens drie uur aan de vermeende wandaden van Marco Borsato. In die tijd had ik ook de speech van Vladimir Poetin tijdens de veiligheidsconferentie van München in 2007 kunnen lezen.

Daar, in München, vertelde de president hoe zat hij westerse bemoeizucht was. Een jaar later stelden onze leiders Oekraïne het NAVO-lidmaatschap in het vooruitzicht. Toen hadden we moeten protesteren.

dinsdag 1 maart 2022

“Het slechte nieuws is dat de mensheid stom genoeg is om zichzelf te vernietigen, het goede nieuws is dat we hier nog nooit zo dichtbij waren”, besluit ik opgewekt een discussie tijdens het diner. Tafelgenoten kruisten de degens over een of ander milieuprobleem, maar dit valt zo lekker in het niet bij een mogelijk nucleair treffen tussen Rusland en de NAVO.

Leven met de dood op de hielen wordt het nieuwe normaal in de nieuwe Koude Oorlog. Deze woorden schrijf ik op een berg in Zwitserland, waar we met zes Utrechters een week vakantie vieren. ‘s Middags maak ik lange wandelingen, peinzend over de toestand in de wereld.

Op achttienhonderd meter hoogte is de chaos te overzien. Rusland wint de oorlog, dat is het slechte nieuws. Werkelijk goed nieuws schiet me zelfs in deze omgeving niet te binnen. Bij terugkomst zal de Domstad troosten, zoals hij dat al eeuwen doet.