(met onderaan reacties)

  
Jim Terlingen -

Echte leeuwtjes in de etalage van een fotowinkel in de binnenstad van Utrecht. Ja, dat werd toegestaan in dezelfde stad waar onlangs een kanarie voor het raam van een kapper voor problemen zorgde.

Het verschil? Meer dan 60 jaar.

Het is 1959. Op Steenweg 15 is persfotobureau ’t Sticht gevestigd. De eigenaar is Max Herschel, op dat moment 53 jaar. In december van dat jaar moet hij in Leersum plaatjes schieten van circus Boltini dat daar overwintert met wilde dieren. 

‘Als ik nu eens enkele jonge leeuwen huur om er klanten mee te fotograferen’, schiet door hem heen. De heer Boltini vindt het een goed idee en Herschel krijgt voor een week drie jonge leeuwtjes mee. Ze zijn slechts drie maanden oud.

Herschel laat direct een kooi in zijn etalage timmeren en zet een advertentie dat je je kunt laten vereeuwigen met de leeuwtjes voor 1,25 gulden. Het wordt een doorslaand succes. In één week heeft hij de huur van de beesten (2500 gulden) er dik uit. Maar dan moeten ze weer terug naar Leersum.

Mensen op de Steenweg vergapen zich aan de jonge leeuwen. (De waarheid, 17-12-1959)

Dit smaakt naar meer.

Dierenpark Amersfoort biedt soelaas. Daar koopt Max Herschel vier jonge leeuwen van negen maanden oud. “En dat maakte helemaal indruk op de mensen. Ik kon het amper bijsloffen,” vertelt hij in mei 1960 tegen de Nieuwe Leidsche Courant (NLC). 

“Maar deze dieren werden wel heel brutaal. Ze gingen met hun voorpoten zwaaien als ik ze bij klanten op schoot zette. Hun scherpe klauwen en tanden werden vrij spoedig een probleem.” En dus verkoopt Herschel ze weer en hij gaat op zoek naar nieuwe leeuwtjes.

Die vindt hij dankzij een relatie in Afrika. Drie jonge leeuwen van twee maanden oud komen met een vliegtuig naar Brussel, waar hij ze zelf met de auto ophaalt.

“Van half februari tot begin mei heb ik er geweldig veel plezier aan beleefd. Een paar weken geleden moest ik ze evenwel opruimen. Daar ze zo zwaar werden, worden het dure kostgangers. Al staat daar weer tegenover dat hoe groter ze zijn, hoe spectaculairder.”

Utrechts Nieuwsblad, 11-2-1960

Op het moment van het interview met de NLC heeft hij weer drie heel kleine leeuwtjes gehuurd van Boltini. Hij kreeg ze toen ze drie weken oud waren. “Nu zijn ze 14 dagen bij me en wegen ze bijna zeven pond. Mooi zijn ze niet bepaald, maar wel erg aanhankelijk.” 

Max Herschel met drie leeuwtjes (Nieuwe Leidsche Courant, 21-5-1960)

Citaat uit de NLC: 

Als de heer Herschel de etalage nadert om ze uit hun kooi te halen om ons te bewijzen dat het waar is wat hij allemaal vertelt, beginnen ze scherp te krijsen en te schreeuwen. Niet als uiting van agressiviteit. En nog minder als angstgebaar. Nee, echt als teken van blijdschap dat ze hun ren mogen verlaten. 

In een stillere zijstraat zet hij de mollige dotten één voor één neer, waarna hij zelf de straat uit wandelt. Eén zit hem onmiddellijk op de hielen, waarna de twee anderen zijn voorbeeld volgen.  En zodra de baas op zijn schreden terugkeert, doen ook de leeuwtjes dat, krijsend van plezier.

Totdat de toeloop van voorbijgangers te massaal wordt en de viervoeters zich laten afleiden. “Ga nou maar gauw mee” zegt Herschel en in een oogwenk pronken ze weer in de etalage waarvoor jong en oud zich verdringt om hen gade te slaan.

Ook bekende mensen komen langs bij Herschel. “De Duitse ster Conny Froboess knipte ik met twee leeuwtjes. Een leuk mazzeltje. Ik heb tot dusver 85.000 van die foto’s verkocht. De tieners zijn er stapel op.”   

Conny Froboess op de foto bij 't Sticht (NLC, 21-5-1960) - in 1962 scoort ze een hit met 'Zwei kleine Italiener'

Het is Herschel er vooral om te doen dat de beesten klanten trekken. “Zo’n 6000 a 7000 per week is niets bijzonders. Daarom ga ik ermee door”, zegt hij in mei 1960. “Je doet er bovendien zulke aardige ervaringen op.”

(Utrechts Nieuwsblad, 28-3-1960)

Hij had trouwens ook een keer een beertje (zie de advertentie hierboven). "Dat was ook aardig, maar de leeuwen doen er toch beter. Vooral als ze wat uit de kluiten geschoten zijn. En nog liever zou ik een stuk of vier jonge tijgertjes hebben. Maar daar is haast niet aan te komen."

"En voor pasgeboren tijgertjes vragen ze 4500 gulden per stuk. Maar toch zou ik ze kopen. Maar als je als je ze een poosje hebt, maak je er gemakkelijk het dubbele van. Daar heb je dus nooit een strop aan.”

Het waren andere tijden.

Zelfs baby's gingen op de foto (NLC, 21-5-1960)

    
Max Herschel (1906-1978)

Wanneer en waarom Herschel uiteindelijk stopt met de dieren vertelt dit verhaal niet.
Wie weet meer? En wie heeft nog originele foto's? terlingenschrijft@kpnmail.nl 

  
Reacties

We kregen na het online komen van dit artikel de volgende foto's toegestuurd van mensen die bij 't Sticht met leeuwtjes op de foto gingen:

André Verweij

André's moeder. Nelly Greta Verweij-Vermeeren

Maria Berghege

Floortje van Eijck (links) en Hanny van Ingen

Jan van Lunteren

Conny van der Velden (rechts) geeft het beertje van Herschel de fles

Anneke Ellerbroek en haar zusje (?) op 13 februari 1960

Joke Koppen met broer en zus

José van der Slikke: 'De fotograaf had dikke rubberen handschoenen aan en hij wilde het leeuwtje aan mij geven terwijl ik helemaal niets ter bescherming aan had. Ik was 4 jaar, denk ik, maar ben het nooit vergeten. Mijn meisjesnaam: José Braaksma'

Carla van den Berg (links) bij slijter Van Zon in Driebergen-Rijsenburg (ook een foto van Herschel?)