Eindelijk vloog op zondag 13 oktober 1929 de Graf Zeppelin over Utrecht. Het had even geduurd, maar nu was het dan toch zover.

Het was mooi helder weer om half een 's middags en iedereen trok naar buiten en zo stond al snel het Vreeburg stampend vol met toeschouwers. En ze tuurden omhoog naar dit vliegende wonder dat gemaakt was op de werf van Luftschiffbau Zeppelin GmbH in Friedrichhafen.

Het luchtschip was liefst 235 meter lang en had een doorsnede van 30,5 meter en een volume van 105000 m3. Toen het luchtschip op 18 september 1928 (!) zijn eerste vlucht maakte, was het de grootste zeppelin die ooit gebouwd was. Het luchtschip werd aangedreven door vijf Mayback-Ottomotoren V2 van elk 390 KW (530 pk) die een kruissnelheid van ongeveer 115 km per uur mogelijk maakten tegen een actieradius van ongeveer 12.000 km. De motoren konden zowel op benzine als op blaugas draaien.

Voordat er over Nederland (dus ook Utrecht) werd gevlogen(en pas later Amsterdam!) had de Graf Zeppelin reeds 49.618 km in 21 dagen, 5 uur en 31 minuten in 1929 afgelegd op de wereldreis. Na het bezoek aan Nederland gingen zij, aldus het verhaal in die tijd, wat 'rustiger aan' doen.

In mei 1930 kwamen er retourvluchten van Duitsland naar Brazilië. Welke 64 keer werden uitgevoerd met een zo nu en dan wel eens een tussendoortje zoals in juli 1931 naar de Noordpool.

Iedereen die op 13 oktober 1929 in Utrecht het luchtschip zag overgaan had min of meer weet van de Graf Zeppelin. Allen hadden zeker hierover gehoord en gelezen in bijvoorbeeld het geïllustreerd weekblad Het Leven en zeker ook gezien op het filmjournaal bij de Filmac-bioscoop gevestigd aan het Vreeburg.

Er was lang naar uitgekeken en er was aangekondigd dat dit 'wereldwonder' tijdens de wereldreis ook Utrecht zou aandoen. Maar wanneer? Het duurde en duurde tot het bericht kwam dat op 13 oktober het zover was.

Iedereen keek er naar uit. Zo ook de families Siskens en Van Krugten, die zich niet op het Vreeburg maar op het dak van de familie Siskens aan de Lange Koestraat (Wijk C) hadden verzameld en daar een prachtig uitzicht hadden en al snel het grote luchtschip aan de horizon zagen aankomen. Het zweefde statig voorbij over de binnenstad en ging richting de Berenkuil om vandaar koers te zetten richting Amsterdam.

Nog heel lang werd er nagesproken over het gebeuren bij de familie Van Krugten en de familie Siskens. Van Krugten woonde boven de paardenstal van Siskens op huisnummer 43. Jaren later nog vertelden ze nog opgewonden over die 'grote sigaar' die voorbij kwam. Ze hadden gezwaaid en ze dachten gezien te hebben dat de bemanning terugzwaaide. Het was voor hen een intens gebeuren, iets dat ze nooit meer zouden vergeten.

De familes Siskens en Van Krugten op het dak in Wijk C (op de achtergrond de Jacobikerk). Foto: fam. Landzaat

Er is nog een groepsfoto op het dak. Daarop zien we 2e van linksboven Johannes Siskens, 7e van linksboven is Co Kletter (getrouwd met Jopie Siskens, 9e van linksboven) en 2e van rechtsboven is Piet Siskens.

Helemaal links staat Henk van Krugten, verder in het midden (bloementjesshort) Hendrika van Krugten-Bladt, moeder van Henk en van de meisjes rechts op de foto van haar: To of Catootje (Catharina), mijn moeder zittende op haar knieën: Nel (Petronella) met daaronder Riek en daarnaast Mien.

Oma Driek van Krugten laat haar hand rusten op de schouder van een voor mij onbekend buurmeisje. Mogelijk was zij Jetje Leber of Lever die toen erg bevriend was met de familie Siskens. In de oorlog is de familie Lever (vader, moeder en drie kinderen weggevoerd en tussen 1942 en 1943 in Auschwitz vermoord). Zij woonden op het adres Lange Koestraat 30-bis.

Frans Landzaat

f.h.landzaat@hetnet.nl