Door Ton van den Berg - Dat Utrechters gek zijn op hun Domtoren (hoogtepunt van het jaar: wielrenners onder de Domtoren door), dat is bekend. Maar dat die Domtoren ook leidt tot allerlei verzameldrift en bouwwerken, van knutselgedoe tot professionele bouw, laat de uitnodigende tentoonstelling 'De Domtoren' in de hal van het stadhuis zien.

Vergeet even al die musea in de stad, het geheim van deze zomer is de expositie die Utrechter Ad Nelemans samenstelde! Hij bracht tientallen Domtorens bijeen. De Domtoren is er te zien op ansichtkaarten, op munten, op covers van boekjes, als legpuzzel, als reclame-uiting, als lekkernij (De Domtorentjes), op schilderijen en als levensechte schaalmodellen die soms wel meer dan twee meter hoog zijn en waarvan er een zelfs gemaakt is van poedersuiker.

De Domtoren van poedersuiker, normaal te zien in het Vechthuys. Foto: Ton van den Berg

Iedere Utrechter heeft thuis wel iets van de Domtoren in huis, een schaalmodelletje (met lichtjes erin) of een mooie historische tekening of ets in zwart-wit. Anderen maken van hout of glas gewoon een hele toren die ze levensgroot in huis of winkel zetten.

Conclusie: van de Domtoren bestaan duizenden, tienduizenden kopieën in allerlei soorten en formaten en die kun je overal vinden. Ad Nelemans zag ze bij mensen thuis en in etalages van winkels en bracht ze, met toestemming van de eigenaren, voor de expositie bijeen. De prachtige Domtoren bijvoorbeeld die beeldhouwer Jules Enneking maakte in opdracht van kaarsenmaker Ruud Snel van een beuken balk uit de Domtoren zelf, een pronkstuk. Of de Domtorens van prachtig keramiek gemaakt door de medewerkers van 'echtwaar.nu' de organisatie die werkt met mensen die een arbeidsbeperking hebben.

Een beukenhouten Domtoren. Foto: Ton van den Berg

Het zijn maar een paar voorbeelden, ook zijn er veel Domtorens die sporen van thuisvlijt verraden. Er is een gebreide Domtoren,  er is er een gemaakt van houten drempels waarin afgedankte tandartsboortjes zijn verwerkt en zelf maakte Nelemans een Domtoren uit piepschuim en verontschuldigt hij zich dat de satéstokjes niet helemaal goed verwerkt zijn (!).

Ook maakte Nelemans een prototype van een Domtorengrafkist, de bovenste trans kan er af en dient dan als urn. Of hij zelf ooit zo begraven wil worden? "Dat weet ik nog niet."

De Domtoren als grafkist. Foto: Ton van den Berg

Amateur-tekenaar Herman Naderman komt de hal van het stadhuis binnenlopen met zijn vilstifttekening van de Domtoren. "Ik had de expositie gezien en ik dacht dat mijn tekening daar ook wel gezien mag worden." De tekening krijgt een mooie plek. Het is precies zoals Nelemans zich voorstelde toen hij aan deze 'hobby' begon. "Overal kom ik de Domtoren tegen, niet alleen in de stad, ook in de provincie en het leek me goed om een groot aantal daarvan eens bij elkaar te brengen."

Herman Naderman met zijn Domtorentekening. Foto: Ton van den Berg

Dit is nu al de leukste en meest aardige expositie in Utrecht dit jaar. Met nul-komma-nul centen subsidie opgebouwd, met glazen vitrines die Nelemans maakte van weggegooide doucheramen. Jammer dat de gemeente deze bijzondere tentoonstelling slechts de ruimte gaf tijdens de zomervakantie. Een vergissing, maar de Utrechters die nog in de stad zijn: tot en met dinsdag 18 augustus is het gratis te zien op werkdagen tussen 10.00 en 17.00 uur.

De Domtoren in alle soorten en maten. Foto: Ton van den BergDomtorens in glas gemaakt door Hennie Verhoeven. Foto: Ton van den Berg

Tekeningen van Frans Stelling in 3D uitgevoerd door Ad Nelemans. Foto: Ton van den Berg