De 'Oudelijkendwarsstraat' is bij de archeologen inmiddels de bijnaam voor de Oudwijkerdwarsstraat. Bij de werkzaamheden daar aan de riolering en herbestrating was enkele maanden terug al een skelet uit de 17e of 18e eeuw gevonden, nu wisten de archeologen mede te delen dat ze resten hebben van een nederzetting uit de 7e of 8e eeuw, inclusief resten van menselijke botten, hebben gevonden.

Opgraving in de Oudwijkerdwarsstraat. Foto: Erfgoed Utrecht

De naam zegt het al: Oudwijk. Een oude wijk met huizen die nog dateren uit de eerste helft van de 19e eeuw, maar voor die tijd toch vooral grasland en tuinderijen en een klooster Oudwijk (uit 1131). Dat daar 1300 jaar geleden een nederzetting is geweest, dat daar handel is gedreven, dat is een ontdekking waar de Utrechtse archeologen heel blij van worden. Logisch is het wel, zegt archeologe Annette Bakker, omdat de Oudwijkerdwarsstraat en omgeving in de 7e eeuw dicht bij de Rijn lag en handel ging in die tijd veel over water.

Reconstructie van een vroegmiddeleeuwse nederzetting langs de Rijn rond de 750 na Christus. Afbeelding: Daan Claessen, Erfgoed gemeente Utrecht.

Dat er niet zoveel bekend is over het oostelijk deel van Utrecht, is omdat daar weinig archeologisch onderzoek naar gedaan is. De toevallige opgraving in de Oudwijkerdwarsstraat, als gevolg van de rioolwerkzaamheden, lijkt daarmee een schot in de roos.

Bij de vondst van barnstenen werd zelfs een sprongetje in de lucht gemaakt, zegt projectleidster Marieke Arkema. De barnsteen (fossiele hars) moet als handelsproduct geimporteerd zijn geweest, vermoedelijk het oostzeegebied) want het kwam niet in Nederland voor. Het werd gebruikt voor het maken van sieraden.

Andersoortige stenen die gevonden zijn betreffen maalstenen (voor de bereiding van meel) en stenen die als gewichten toebehoorden aan weefgetouw (wat waarschijnlijk ook voor de handel werd ingezet).

Dat er in de Oudwijkerdwarsstraat veel handel plaatsvond bewijst ook de vondst van tientallen muntjes van zilver en koper uit die periode. Metaaldeskundige Nils Kerkhoven sprak van een bijzondere vondst die nog net niet te vergelijken is met de vondst van een muntenschat jaren geleden op het Domplein. Overigens is er voor 'schatgravers' met een metaaldetector niets meer te vinden want dat hebben de archeologen al gedaan.

Een zilveren munt uit 675-700 na Christus. Deze zogeheten tremissis is een latere nabootsing van gouden exemplaren die rond 640 na Christus in Dorestad (Wijk bij Duurstede) werden geslagen. Foto: Erfgoed gemeente Utrecht.

De archeologen hebben de afgelopen weken honderden stukken steen, resten van potten en kruiken, botresten van mensen en dieren verzameld en de aanwijzingen voor bebouwing (verkleurde stukken grond) in kaart gebracht. Daarmee lijkt een einde te komen aan deze opgraving en kan aannemer Pauw Dodewaard de rioolwerkzaamheden afronden. De Oudwijkerdwarsstraat is nu al maanden voor doorgaand verkeer afgesloten geweest.

Werkzaamheden in de Oudwijkerdwarsstraat. Foto: Erfgoed Utrecht