Kees van Oosten - Ook Milieudefensie durft het niet aan in debat te gaan over de milieuzone. Net als eerder wethouder Lot van Hooijdonk en de GroenLinks-fractie dat niet aandurven. Ivo Stumpe van Milieudefensie liet weten dat een debat geen zin heeft zolang het onder de rechter is. En hij voegt er aan toe: "Wij worden het toch niet eens".

Om met het eerste te beginnen: de functie van een openbaar debat hoeft niet te zijn dat je het met elkaar eens wordt. Het gaat er in een openbaar debat vooral om dat standpunten worden beargumenteerd, zodat het publiek kan beslissen welk standpunt met de beste argumenten wordt verdedigd. Ivo Stumpe is kennelijk bang dat het publiek, als dat de kans krijgt de argumenten pro en contra te horen, het niet met hem eens zal zijn. 

Niet debatteren omdat het onder de rechter is, is een kul argument dat gewoonlijk door bange wethouders wordt gebruikt. Wie een beetje in het bestuursrecht thuis is weet dat het argument er met de haren bij wordt gesleept en onzin is. 

Een besluit waartegen beroep is ingesteld wordt door de bestuursrechter namelijk 'marginaal' getoetst. Dat wil zeggen de rechter beoordeelt of het besluit niet in strijd is met de wet en of het besluit niet kennelijk onredelijk is. De rechter toetst marginaal omdat hij geen politiek oordeel mag geven waardoor hij op de stoel zou gaan zitten van de gemeenteraad.

Doordat de rechter zich van een politieke beoordeling onthoudt laat hij de afweging van belangen en de vraag of het besluit nu wel zo doelmatig is over aan de politiek. Als de politiek ervoor kiest autobereikbaarheid zo belangrijk te vinden dat zij er genoegen mee neemt dat de luchtkwaliteit op het nippertje aan de wettelijke normen voldoet, dan zal de rechter die afweging van belangen respecteren.

Als de gemeente een kostbare maatregel die nauwelijks effectief is (zoals de milieuzone) verkiest boven een goedkope maatregel die zeer effectief is, ook dan zal de rechter die keuze respecteren. Dat is een politieke keuze. Zolang de gemeente er maar voor zorgt dat het aan de wettelijke norm voldoet. Een norm trouwens die zoveel vervuiling toestaat dat de lucht nog steeds erg ongezond is. 

Een debat over de vraag of een flinke beperking van het verkeer dat elke dag de stad in en uitgaat (300.000 auto's volgens het ALU 2009) niet veel meer voor de hand ligt dan het instellen van een milieuzone, is een politiek debat waar de rechter zich terecht niet in gaat mengen.

Hetzelfde geldt voor de vraag of het niet veel meer voor de hand ligt van het bouwen van kostbare parkeervoorzieningen vlakbij het station af te zien (60 miljoen). Of voor de vraag of je Utrechters die van een auto afzien geen gratis abonnement moet geven voor het OV. Of voor de vraag of je niet één tiende van de parkeerplaatsen in de binnenstad moet vervangen door fietsklemmen. Dat zijn allemaal politieke vragen waar je over kunt debatteren zonder de rechter voor de voeten te lopen.

Doordat de rechter zich beperkt tot een marginale beoordeling laat hij alle ruimte voor een politiek debat waarin gedebatteerd kan worden over belangenafweging en doelmatigheid. Een debat dat de SSLU graag met Milieudefensie zou willen voeren. Dat 'het onder de rechter is' is een laffe smoes van Milieudefensie om zich aan een publiek debat te onttrekken.