Utrechts Verbond – Tot 1 februari nodigt het Utrechts Verbond Utrechtse Kunstenaars en kunstinstellingen uit een aanbeveling te schrijven over een Utrechtse kunstenaar of kunstinstelling. Deze worden gericht aan de Advies Commissie Cultuurnota 2017-2020 waar tot 1 februari subsidieaanvragen ingediend kunnen worden.

Dit keer is gastschrijver Jurrien Sligter.

De hedendaagse gecomponeerde muziek heeft het moeilijk en daarom breek ik een lans voor een groep die zich weliswaar binnen mijn eigen discipline beweegt maar die ik graag op een voetstuk plaats: INSOMNIO, Ensemble voor hedendaagse muziek. 

Waarom heeft de hedendaagse gecomponeerde muziek die voortbouwt op de klassieke tradities en die tegelijkertijd vernieuwend is het moeilijk? Je zou toch verwachten dat juist de muziek die nú geschreven wordt op ruime belangstelling kan rekenen van een jong publiek in een stad met een grote studentenpopulatie? Waarom kan de hedendaagse popmuziek in zaal RONDA van Tivoli/Vredenburg wel op die aandacht rekenen? Is er iets mis met de zogenaamde serieuze hedendaagse componisten?

Je moet als muzikant wel heel erg geloven in die 'moderne' muziek om er je leven aan te wijden en dat is wat INSOMNIO doet!

INSOMNIO organiseert in december 2015 een Boulez-festival. Je moet maar durven: een franse componist wiens muziek te boek staat als extreem complex en die zelfs door nogal wat jonge componisten als te cerebraal wordt weggezet.

Maar wat blijkt: INSOMNIO geeft in de hal van Tivoli/Vredenburg een spetterende uitvoering van Incises van dezelfde Boulez en het publiek weet niet van ophouden met applaudisseren na afloop.

Als "moeilijke" muziek zo overtuigend wordt uitgevoerd blijkt de muziek niet zozeer moeilijk maar vooral fascinerend te zijn: je wordt meegenomen op een muzikale reis die echter wel meer van je concentratie vraagt dan een pop-nummer van vier minuten.

Maar INSOMNIO voert ook The YellowShark van Frank Zappa uit, een popmuzikant die zich moeiteloos liet inspireren door diezelfde zogenaamde moeilijke 'moderne' muziek en combineert de muziek van Zappa met projecties en live camerabeelden.

Of er wordt een programma gespeeld van Italiaanse componisten uit de twintigste eeuw die de grenzen van technische virtuositeit of juist van de eenvoud opzoeken en die je meevoeren in een kleurrijk palet aan klanken.

Sciarrino: Introduzione All'oscoru; Scelsi: Pranam II; Donatoni: Toy; Francesconi: Respondit II.

Al met al heeft die zogenaamde 'moderne' gecomponeerde muziek een unieke kwaliteit: die muziek is als een architecturaal bouwwerk, een plastiek van klanken met allerlei lagen en afdelingen waarin je kunt verdwalen maar waardoor je tegelijkertijd ook betoverd kunt raken. Muziek die een verhaal kan vertellen en dat verhaal moet van onze tijd zijn: Een tijdperk van computers, internet en ruimtevaart vereist ook complexe muziek die daarvan een reflectie is.

En het vereist van de muzikant en een enorme inzet om zo’n bouwwerk te realiseren, zo'n ruimtereis te volvoeren en alle bouwstenen op hun plaats te krijgen.

Dat kan worden opgebracht als je gelooft in de muziek die je maakt en dat geloof is de kracht van INSOMNIO.

Jurrien Sligter was tot september 2015 als lector verbonden aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht met als specialisatie de hedendaagse gecomponeerde muziek. Hij is tevens artistiek leider van het in Utrecht gevestigde gamelanensemble Gending dat zich toelegt op het uitvoeren van nieuwe composities waarin een confrontatie van culturen wordt opgezocht.