Armand Leenaers - De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de economie en helaas zullen veel bedrijven deze rampspoed niet overleven. Het is koffiedik kijken maar ik durf de stelling aan dat veel familiebedrijven de pandemie wel doorstaan mits ze tijdig de bakens verzetten.

Hoe ik dat weet? Een van mijn favoriete werkzaamheden bij de Kamer van Koophandel in Utrecht was het luister bijzetten van bedrijfsjubilea. Het waren onveranderd familiebedrijven die 50, 75, 100 jaar of nog veel ouder werden. Dat kwam in de regio Utrecht gemiddeld zo'n tien keer per jaar voor en werd meestal groots gevierd totdat de kredietcrisis van 2008 roet in het eten gooide. 

Meestal was er een feest of receptie voor medewerkers, klanten en leveranciers met als kers op de taart de uitreiking van het predicaat 'Hofleverancier' of (voor grotere ondernemingen) 'Koninklijk'. Daar moest een ondernemer wel ruim van tevoren allerhande bewijsmateriaal voor overleggen. Op basis van het handelsregister adviseerde de KvK vervolgens over de toekenning.

Vele malen heb ik ondernemersfamilies mogen helpen om er een onvergetelijke dag van te maken. Met een mooi stuk in de krant, een reportage op TV en de uitreiking van een legpenning met de afbeelding van Mercurius (Romeinse god van de handel) door de directeur of voorzitter van de Kamer van Koophandel.

Het waren illustere Utrechtse ondernemers als de familie De Lorenzo (van ijssalon Venezia, de eerste in ons land) maar ook de koffiefabriek van Douwe Egberts. Inmiddels eigendom van een Amerikaanse multinational was de verbazing groot toen doordrong dat het Utrechtse filiaal met 250 jaar (in 2003) ouder was dan het land van de nieuwe eigenaar. Ook het oudste bedrijf in de regio is vermeldenswaardig: touwslagerij G. van der Lee in Oudewater dateert uit 1545 en was tot de overname in 2013 zelfs het oudste familiebedrijf van Nederland.

Bij deze ondernemers trof ik eigenschappen aan die de continuïteit zeer ten goede komen. Grote betrokkenheid bij de hele familie, in plaats van kwartaalcijfers voor de aandeelhouders focus op de lange termijn, niet al te veel lenen bij de bank en tijdig een volgende generatie klaarstomen. En als het tegenzit interen op het eigen vermogen en ervaren medewerkers vasthouden voor betere tijden. Tijden van crisis worden gebruikt voor vernieuwing en noodzakelijke aanpassingen. Het klinkt misschien ouderwets maar iets zegt mij dat veel meer bedrijven die kant op moeten.