Louis Engelman – De gemeente Utrecht heeft al in 2017 met projectontwikkelaars gesproken over de eventuele bouw van een nieuw wooncomplex aan het Rachmaninoffplantsoen in de wijk Welgelegen. De wethouders Klaas Verschuure (D66) en Kees Diepeveen (GroenLinks) hadden dit tot nu toe tegenover de raad ten stelligste ontkend.

Uit door Nieuws030 via een WOB-verzoek opgevraagde stukken blijkt dat het plan al tijdens het wethouderschap van Paulus Jansen (SP) aan de orde is gesteld. In een brief aan de raad erkent het huidige college dit nu. Volgens b. en w. is deze informatie door de WOB-aanvraag pas recent aangetroffen. ‘Ik baal hiervan als een stekker’, aldus Klaas Verschuure.

In de raadsbrief verontschuldigen de wethouders zich voor de foutieve informatie. In eerste instantie op vragen van raadsleden naar aanleiding van artikelen op de Nieuws030-website. En daarna in de commissie- en raadsvergadering. ‘Wij hebben toen aangegeven dat er geen signalen waren dat er al eerder van gedachten is gewisseld over woningbouw.’ Ze schrijven te betreuren dat dit is gebeurd.

Hij en zijn collega Diepeveen kiezen nu voor een extra onderzoek. Dit moet zich richten op het gemeentelijk handelen. ‘Omdat het hier een langlopend en complex dossier betreft en deze informatie de nodige vragen oproept, hebben wij behoefte aan een deskundig en extern beeld van de gang van zaken’, aldus de brief aan de raad. Het college heeft daarom KPMG gevraagd een onderzoek te doen.

Een via de WOB opgedoken memo van ontwikkelaar ‘MOOI ontwikkelt’ aan de gemeente vormt het startpunt van het onderzoek. In april van het vorig jaar wordt daarin gesteld: ‘Destijds is reeds met de wethouder afgesproken een 2e fase met nieuwbouw op het parkeerterrein van het Rachmaninoffplantsoen te gaan realiseren.’
Er wordt bij gezegd dat ERED, de ontwikkelmaatschappij van Egeria, het bedrijf ‘Mooi ontwikkelt’ heeft aangesteld om dit initiatief verder uit te werken. In juni 2021 kwam deze ontwikkelaar tot verbijstering van de omwonenden met een 70 meter hoge appartementenflat op de proppen.

De datering van de memo is opmerkelijk omdat Rachmaninoffhuis bv, een vennootschap van ERED, in oktober 2018 het stukje parkeerterrein voor ruim 311.000 euro kocht van de gemeente. Om dit de volgende dag – met dezelfde bestemming - voor bijna 1 miljoen euro méér door te verkopen aan Bouwinvest.

Beide bedrijven verklaarden dat de prijsverhoging een achterstallige vergoeding betrof na de ontwikkeling van het voormalige gemeentekantoor tot appartementsgebouw Rachmaninoff. Bouwinvest zou daarmee de garantie hebben willen afdwingen dat het over de parkeerfaciliteit kon beschikken. Het Utrechtse college achtte vorig jaar deze uitleg ‘niet onaannemelijk’.

Onderzoek van Nieuws030.nl wees echter uit dat er in de verschillende koopaktes over dit voorbehoud niets was terug te vinden. En een akte waarin de partijen deze overeenkomst hadden vastgelegd wensten zij niet te tonen. Ook het Utrechtse gemeentebestuur kreeg volgens Verschuure ondanks herhaalde verzoeken inzage te krijgen in de akte nul op rekest. Daardoor bleef de vraag bestaan of de duurdere verkoop van het parkeerterrein gerelateerd was aan het plan om er 140 appartementen te bouwen.

Gevraagd naar zijn contacten op dit punt met de projectontwikkelaars laat oud-wethouder Paulus Jansen het college weten op 24 juli 2017 met Egeria te hebben gesproken. Daarbij ging het over midden-huurafspraken na de ontwikkeling van het voormalige gemeentelijke kantoorpand tot appartementswoningen.

Volgens Jansen heeft de ontwikkelaar ‘in de marge van dit gesprek’ eventuele nieuwbouw op het parkeerterrein van het Rachmaninoffplantsoen ter sprake gebracht. Hij zou daarbij hebben aangegeven dat hij een dergelijke ontwikkeling op die plek niet aannemelijk vond. Vanuit ruimtelijk oogpunt zou dit complex zijn omdat er nog geen bestemmingsplan bestond. Bovendien vreesde hij dat er weinig draagvlak zou bestaan. In antwoord op de vragen van het college zegt Jansen dat ‘er zeker geen afspraken zijn gemaakt’.

Deze lezing wordt, aldus b. en w., bevestigd door Egeria. ‘Ook de ontwikkelaar heeft aangegeven dat er op 24 juli 2017 geen afspraken zijn gemaakt over de woningbouwontwikkeling. In het gesprek met wethouder Diepeveen van vorig jaar april zou Egeria eveneens niet op het onderhoud met Jansen zijn teruggekomen. In een aanvullende schriftelijk reactie constateert Rachmaninoffhuis bv dat toenmalig wethouder Jansen en de huidige wethouder Diepeveen de gemeenteraad wel beter hadden kunnen informeren.

Het Utrechtse college concludeert uit de verklaring van oud-wethouder Jansen dat er ‘geen reden is om aan te nemen dat er door de gemeente verwachtingen zijn gewekt richting marktpartijen ten aanzien van de ontwikkelmogelijkheden op het parkeerterrein'.

Niettemin willen b. en w. een externe partij de gang van zaken laten toetsen. De reden daarvoor ligt, aldus het college, in de ontwikkelingen op en rondom het Rachmaninoffplantsoen. Die vormen een complex dossier waarover veel discussie is. Het auditbureau van KPMG moet daarover helderheid zien te verschaffen. Naar verwachting zal het resultaat daarvan in juni bekend worden.

De gemeente had in maart van dit jaar al besloten het haalbaarheidsonderzoek naar de ontwikkeling van een appartementsgebouw in het Rachmaniniffplantsoen tijdelijk stil te leggen. Met het instellen van een extern onderzoek naar het gemeentelijk handelen kiest het college er nu voor om ook de gemeentelijke medewerking aan het haalbaarheidsonderzoek op pauzestand te zetten.

Protest tegen de bouw van een appartementenflat aan het Rachmaninoffplantsoen. Foto: Louis Engelman

Eerdere Nieuws030-artikelen over het Rachmaninoffplantsoen:

2 maart 2022: Vier stellingen rond woontoren Rachmaninoffplantsoen

12 februari 2022: Aangifte verdenking van omkoping naar ander parket

4 februari 2022: College mag doorgaan met onderzoek naar bouw flat

26 januari 2022: ‘Er moet wel een link zijn tussen de grondprijsstijging en het bouwplan'

26 januari 2022: Verdenking van mogelijke omkoping gemeente Utrecht

14 januari 2022: Scherp debat over plan Rachmaninoffplantsoen

3 november 2021: Ontevredenheid over ‘Weltevreden’

23 september 2021: College: ‘Geen verdachte transactie’

2 augustus 2021: Raadsleden eisen opheldering

28 juli 2021: Geloofwaardigheid in geding

27 juli 2021: Reacties: ‘Een geur van list en bedrog’

26 juli 2021: Hoe je plots een flat voor je deur krijgt